✅ 1. Hiểu sơ đồ nguyên lý (schematic) là nền tảng
-
Trước khi sửa chữa, phải phân tích được sơ đồ mạch → xác định dòng tín hiệu, dòng điện, và khối chức năng.
-
Nếu không có sơ đồ → phải tự dựng lại từ PCB hoặc phân tích theo logic thiết kế.
✅ 2. Sửa chữa theo khối (Block Diagnosis)
-
Mạch điện tử thường chia làm: nguồn, xử lý, giao tiếp, điều khiển.
-
Xác định hư khối nào trước → chia nhỏ phạm vi kiểm tra → tiết kiệm thời gian.
✅ 3. Quy luật hư hỏng theo thống kê (Pareto 80/20)
-
80% lỗi đến từ 20% linh kiện phổ biến: tụ hóa, IC nguồn, diode, transistor, chân hàn.
-
Tập trung kiểm tra trước các thành phần dễ hỏng: tụ lọc nguồn, mosfet, IC driver, chân cắm.
✅ 4. Nguyên lý kiểm tra "từ ngoài vào trong"
-
Kiểm tra các tín hiệu: nguồn cấp → tín hiệu clock → tín hiệu reset → tín hiệu I/O → lõi xử lý.
-
Tránh kiểm tra sâu ngay từ đầu nếu chưa loại trừ lỗi cơ bản (ví dụ: thiếu 5V hoặc GND không ổn định).
✅ 5. So sánh với mạch hoạt động (A/B test)
-
Nếu có 2 bo giống nhau, lấy mạch tốt làm chuẩn so sánh → đo áp, tín hiệu, điện trở tương ứng.
-
Dùng oscilloscope, đồng hồ đo áp, ESR meter để so sánh chi tiết.
✅ 6. Nguyên lý "Kiểm tra không cấp nguồn trước"
-
Kiểm tra ngắn mạch, điện trở giữa các cực Vcc–GND, GND–Out… trước khi cấp nguồn.
-
Hạn chế gây cháy nổ hoặc hỏng thêm linh kiện khác khi mạch đang lỗi.
✅ 7. Luôn kiểm tra tụ hóa, đặc biệt tụ lọc nguồn
-
Tụ hóa khô, giảm điện dung → nguồn dao động, chip reset liên tục, mạch lỗi không rõ nguyên nhân.
-
Dùng ESR Meter để đo → không đủ ESR hoặc điện dung thực → thay tụ mới.
✅ 8. Dùng thiết bị đo đúng cách
| Thiết bị | Công dụng kỹ thuật |
|---|---|
| Đồng hồ số (multimeter) | Đo áp, điện trở, diode, kiểm tra thông mạch |
| ESR Meter | Kiểm tra tụ mà không cần tháo |
| Oscilloscope | Đo tín hiệu xung, clock, dữ liệu truyền |
| Thermal Camera | Phát hiện IC/chíp nóng bất thường |
| Logic Analyzer | Phân tích giao tiếp số (UART, I2C, SPI) |
✅ 9. Sửa theo dấu hiệu – không theo cảm tính
-
Luôn bắt đầu bằng triệu chứng thực tế: mạch chết nguồn, chạy chập chờn, không xuất tín hiệu, lỗi truyền dữ liệu…
-
Tra datasheet, đọc manual IC/chip → xác định điều kiện hoạt động → đo từng chân theo logic.
✅ 10. Không thay linh kiện “bừa” – thay theo suy luận kỹ thuật
-
Thay tụ, IC, transistor chỉ khi có kiểm tra hoặc phân tích hợp lý.
-
Việc thay linh kiện hàng loạt không cần đo → dễ gây lỗi phát sinh khác hoặc làm sai lệch nguyên nhân ban đầu.
💡 Bonus – 3 nguyên tắc an toàn luôn phải nhớ:
-
Luôn xả tụ lớn trước khi thao tác (tụ lọc 400V rất nguy hiểm)
-
Không cấp nguồn khi mạch còn ngắn mạch hoặc sai cực
-
Không đo mạch live (đang hoạt động) bằng thang đo Ohm (resistance)
